مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
10.22092/bcpp.2022.128637
چکیده
شیوع بیماری سوختگی روی شمشاد جنگلی ناشی از قارچ Calonectria pseudonaviculata در جنگلهای هیرکانی منجر به تلاش برای یافتن روشهای مؤثر به منظور کنترل این بیماری شده است. از جمله این روشها میتوان به کنترل زیستی بیماری توسط میکروارگانیسمهای مفید اشاره کرد. در همین راستا، پژوهش حاضر در دو سطح آزمایشگاهی و گلخانهای و در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام شد. در ابتدا، به کمک آزمون کشت متقابل فعالیت آنتاگونیستی 15 جدایه ازBacillus علیه قارچ بیمارگر بررسی شد و جدایههای باکتریایی برتر (FRBP2، FRBS9، FRBS10، و (FRBS15 به کمک آزمونهای بیوشیمیایی استاندارد در سطح گونه شناسایی شدند. تبوکونازول و ® Serenadeبه ترتیب به عنوان شاهد کنترل شیمیایی و زیستی و مطابق با دستورالعمل مربوطه استفاده شدند. در شرایط گلخانه، اثر سوسپانسیون جدایههای باکتریایی برتر CFU/ml)108)، بر درصد شدت بیماری سوختگی شمشاد جنگلی ارزیابی شد. در میان جدایههای باکتریایی، بیشترین بازدارندگی از رشد پرگنه قارچ (4/76%) و کمترین آن (5/26%) به ترتیب مربوط به FRBS9 B. subtilis و FRBP2 B. pumilusبود. در شرایط گلخانه نیز B. subtilis FRBS9 و B. subtilis FRBS10 کمترین شدت بیماری را منجر شدند و با ®Serenade اختلاف آماری معنیداری نشان ندادند (P<0.05). به این ترتیب، جدایههایی از گونههای یکسان یا متفاوت از Bacillus، سطوح مختلفی از فعالیت آنتاگونیستی علیه قارچ بیمارگر هدف نشان دادند. این جدایهها از طریق آنتیبیوز و تولید طیفی از آنتیبیوتیکها قادر به کنترل قارچ عامل سوختگی شمشاد جنگلی بودند. اما مطالعات بیشتری در زمینه شناسایی سایر مکانیسمهای آنتاگونیستی و تهیه فرمولاسیونهای مناسب از آنها ضروری است.