بررسی اثرات کشندگی و دورکنندگی اسانس برگ‎بو، Laurus nobilis و اکالیپتوس،Eucalyptus camaldulensis روی شته‌ی ‎مومی‎ کلم، Brevicoryne brassicae

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده کشاورزی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 موسسه‌ی تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور، بخش تحقیقات کنترل بیولوژیک، تهران، ایران

3 دانشکده‌ی کشاورزی، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی تهران

چکیده

شته‌ی ‎مومی ‎کلم (Brevicoryne brassicae) از آفات مهم گیاهان خانواده‌ی چلیپاییان از جمله انواع کلم و کلزا می‎باشد. در این تحقیق، به‌منظور بررسی میزان تاثیر اسانس‎های گیاهی در کنترل این شته، اثر اسانس برگ دو گیاه دارویی اکالیپتوس (Eucalyptus camaldulensis)وبرگ‎بو (Laurus nobilis)روی فرم بی‎بال حشرات کامل شته‌ی مذکور مورد مطالعه قرار گرفت. برای تعیین LC50، از غلظت‎های کشنده 80-20 درصد اسانس‎ها به روش قطره‎گذاری استفاده شد. برای این منظور، آزمایش زیست‎سنجی در پنج تکرار در شرایط دمایی 1±25 درجه‌ی سلسیوس، رطوبت نسبی 5±60 درصد و دوره‌ی نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام شد. در هر تکرار تعداد 10 حشره‌ی کامل شته‌ی مومی کلم روی یک دیسک برگی کلم درون پتری‎دیش قرار داده شد. نتایج به‌دست آمده، اثر تماسی اسانس هر دو گیاه را روی حشرات کامل شته‌ی مومی کلم نشان داد. مقدار LC50 جمعیت شته‌، برای اسانس‎های برگ‎بو و اکالیپتوس به‎ترتیب 11563 و 16835 پی‎پی‎ام به‎دست آمد که تاثیر بیشتر اسانس برگ بو را نسبت به اسانس اکالیپتوس نشان داد. اسانس این دو گیاه باعث کاهش باروری و طول عمر حشرات کامل شته‌ی مومی کلم نسبت به تیمار شاهد شدند.  اسانس برگ‎بو در مقایسه با اسانس اکالیپتوس در کاهش صفات مذکور تاثیر بیشتری داشت. اسانس برگ‎بو، باروری و طول عمر حشرات کامل شته‌ی مومی کلم را به‎ترتیب 47/45 و 78/32 درصد نسبت به تیمار شاهد کاهش داد. همچنین بررسی میزان دورکنندگی اسانس برگ‎بو و اکالیپتوس با استفاده از دستگاه بویایی‎سنج‎ نشان داد که با افزایش غلظت، درصد دورکنندگی اسانس‎ هر دو گیاه مذکور روی شته‌ی مومی کلم افزایش یافت، ولی میزان دورکنندگی اسانس برگ‎بو بیشتر از اسانس اکالیپتوس بود. به‎طوری که میزان دورکنندگی اسانس برگ‎بو 67/86% و اسانس اکالیپتوس 10% به‌دست آمد. استخراج اسانس‎ دو گیاه دارویی برگ بو و اکالیپتوس به­روش تقطیر با آب و شناسایی ترکیبات آن با استفاده از دستگاه گازکروماتوگرافی- مس‎اسپکترومتری (GC-MS) نیز نشان داد که 1,8-cineole (یکی از ترکیبات دارای خاصیت حشره‎کشی) بیشترین درصد ترکیبات تشکیل دهنده‎ی اسانس هر دو گیاه دارویی را تشکیل داده، به‌طوری که 50/25 درصد از ترکیبات اسانس برگ‎بو و 14/35 درصد از ترکیبات اسانس اکالیپتوس را به خود اختصاص داد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


Abramson, C. I., Wanderley, P. A., Wanderley, M. J. A., Mina, A. J. S. & de Souza, O. B. 2006. Effect of essential oil from Citronella and Alfazema on fennel aphid, Hyadaphis foeniculi Passerini (Hemiptera: Aphididae) and its predator, Cycloneda sanguinea L. (Coleoptera: Coccinelidae). American Journal of Environmental Sciences. 3(1): 9-10.
Bamoniri, A., Mazoochi, A., Mirjalili, B. B. F., Mehrasa, M. & Batooli, H. 2009.  Survey of the bioactive and fragrant constituents separated by nano scale injection of Eucalyptus camaldulensis Var. obtusa cultivated in Kashan area. Journal of Nanomaterials and Biostructures. 4(4): 603-606
Behdad, E. 2002. Introductory entomology and important plant pests in Iran. Yadbood Publication. Isfahan. (In Persian).
Digilio, M. C., Mancini, E., Voto, E. & De Feo, V. 2008. Insecticide activity of Mediterranean essential oils. Journal of Plant Interactions. 3(1): 17-23.
Farahbakhsh, G. 1961. List of important plant pests and agricultural products in Iran. Iranian Plant Protection Organization Publication. No.1 (In Persian).
Isik, M. & Görür, G. 2009. Aphidicidial activity of seven essential oils against the cabbage aphid, Brevicoryne Brassicae L. (Hemiptera: Aphididae). Munis Entomology and Zoology. 4(2): 424-431.
Isman, M. B. 2000. Plant essential oils for pest and disease management. Crop Protection. 19: 603-608.
Khanjani, M. 2004. Agricultural plant’s pests in Iran. Bu Ali Sina University Publication. (In Persian). 719 pp.
Lima, E. O., Gompertz, O. F., Giesbrecht, A. M. & Paulo, M. Q. 1993. In vitro antifungal activity of essential oils obtained from officinal plants against dermatophytes. Mycoses. 36: 333-336.
Mareggiani, G., Serafina, R. & Margarita, R. 2008. Eucalyptus globulus (Mirtaceae) essential oil: efficacy against Aphis gossipii (Hemiptera: aphididae), an agricultural pest. Revista Latino-americana de Química. 36(1): 16-21.
Monfared, A., Moharramipour, S. & Fathipour, Y. 2003. An evaluation of resistance to cabbage aphid (Brevicoryne brassicae L.) in rapeseed (Brassica napus L.) lines, hybrids and varieties under natural field infestation conditions. Agricultural Sciences Journal. 34 (4): 987-994 (In Persian with English Summary).
Negahban, M. & Moharramipour, S. . 2006. Repellent activity and persistence of essential oil from Artemisia sieberi Besser on three stored-product insect species. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants. 22(4): 293-302 (In Persian with English Summary).
Rafiei Karahroodi, Z., Moharramipour, S., Rahbarpoor, A., Zahabi, P. & Salehi Marzigarani, M. 2008. Presentation of an olfactometer model RZR to assess repellency of essential oils. Proceedings of 18th Iranian Plant Protection Congress, Vol. I, Pests, 24-27 August, Hamedan, Iran.
Rezvani, A. 2001. Key to the aphids (Homoptera: Aphidinea) in Iran. Ministry of Jihad Agriculture, Iran.
Ruberson, J. R. 1999.Handbook of pest management. Marcel Dekkar Inc, New York.
Sengonca, C. & Gerlach, S. 1983. A new developed method “leaf-island” for observation of thrips in the laboratory. Turkiye Bitki Koruma Dergisi.7: 17 – 22.
Shakarami, J., Kamali, K., Moharramipour, S. & Meshkatassadat M. H. 2004. Effects of three plant essential oils on biological activity of Callosobruchus maculatus F. (Coleoptera: Bruchidae). Iranian Agricultural Sciences Journal. 35(4): 965- 972 (In Persian with English Summary).
Tunc, I. & Sahinkaya, S. 1998. Sensitivity of two greenhous pests to vapors of essential oils. Entomologia Experimentalis et Applicata. 86: 183-187