نوسانات و میزان پارازیتیسم مگس گلرنگ، Acanthiophilus helianthi روی ارقام مختلف گلرنگ در جنوب تهران

نوع مقاله : مقاله کوتاه

نویسندگان

دانشکده‌ی علوم کشاورزی، دانشگاه شاهد. تهران

چکیده

مگس گلرنگ، Acanthiophilus helianthi یکی از آفات مهم گلرنگ در ایران می‌باشد. استفاده از پارازیتوئیدها به‌عنوان یکی از روش‌های مدیریت تلفیقی آفات همیشه مورد توجه بوده‌است. به‌منظور بررسی میزان و نوسانات پارازیتیسم مگس گلرنگ توسط پارازیتوئیدها در سال 1391 هفت رقم گلرنگ شامل گلدشت، پدیده، زرقان، ورامین، PI، Acataria، Mec163 در مزرعه‌ی تحقیقاتی دانشگاه شاهد (جنوب تهران) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی و در 4 تکرار کشت گردید. پس از شروع گل‌دهی هر 7 روز یک‌بار نمونه برداری از قوزه‌ها انجام گرفت. نتایج نشان داد که دو گونه زنبور پارازیتوئید بنام‌های Microdontomerus annulatus (Spinola, 1808) (Hym.: Torymidae) و Ormyrus gratiosus (Forster, 1860) (Hym.: Ormyridae) در منطقه روی لارو و شفیره مگس گلرنگ فعال هستند. بیشترین درصد پارازیتیسم برای گونه‌ی O. gratiosus در تاریخ 19 و 25 تیرماه روی رقم  Mec163(3/12 درصد) مشاهده شد. در این تاریخ کمترین درصد پارازیتیسم در ارقام PI و پدیده با 58/6 درصد دیده‌شد. بیشترین میزان پارازیتیسم توسط گونه‌یM. annulatus در طول زمان نمونه‌برداری در ارقام پدیده به‌میزان 56/7 درصد و رقم Mec163 به‌میزان 52/7 درصد دیده شد. کمترین میزان پارازیتیسم در رقم ورامین (49/6 درصد) دیده شد. درمجموع می‌توان نتیجه گرفت که به‌دلیل استفاده از حشره‌کش‌ها برای مبارزه با آفات گلرنگ مخصوصاً مگس گلرنگ در مناطقی که گلرنگ کشت می‌شود مانعی برای فعالیت پارازیتوئیدهای مگس گلرنگ می‌شود. لذا استفاده از حشره‌کش‌های انتخابی و کاشت گیاهان گل‌دار به‌عنوان مکانی برای زندگی پارازیتوئیدها می‌تواند سبب افزایش کارایی پارازیتوئیدها شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


References
Ashri, A. 1971. Evaluation of the world collection  of safflower, Cartamus tinctorius L. I. Reaction to several diseases and association with morphological characters in israel. Crop Science, 11: 253-257.
Keyhanian, A. A. 2006. Seasonal abundance of the safflower fly, Acanthiophilus helianthi Rossi (Diptera: Tephritidae), and its infestation on safflower, Carthamus tinctorius L. in Ghom province. Pajouhesh and Sazandegi, 78: 57-62.
Naseri, F. 1991. Oil Seed. Astan-e Ghods-e Razavi Press, p.823.
Sabzalian, M., Saeidi, G.H., Mirlohi, M. & Hatami, B. 2010. Wild safflower species (Carthamus oxyacanthus): A possible source of resistance to the safflower fly (Acanthiophilus helianthi). Crop Protection, 29: 550-555.
Saeidi, K. & Adam, N. 2011. A survey on pest insect fauna of safflower field in the Iranian province of Kohgiloyeh and Boyerahmad. African Journal of Agricultural Research, 6(19): 4441-4446.
Vargas, R.I., Stark, J.D., Hertlein, M. & Speirs, R.D. 2008. Evaluation of SPLAT with spinosad and methyl Eugenol or Cue-Lure for attract and kill of oriental and melon fruit flies (Diptera: Tephritidae) in Hawaii. Journal of Economic Entomology, 5: 936-940.
Zerova, M.D. & Seryogina, L.Y. 2006. Review of Palearctic Ormyridae (Hymenoptera, Chalcidoidea), with description of two new species. Vestnik Zoologii, 40: 27-40.
Zinali, A. 1999. Safflower: Discription, Production and Consumption. First edition, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources Publication, 144 p.