بررسی اثرات کشندگی و زیرکشندگی حشره‌کش‌های آزادیراکتین، فلونیکامید، تیاکلوپراید و تیوسیکلام روی زنبور انگل‌‌واره‌یHabrobracon hebetor

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی سابق کارشناسی ارشد پردیس ابوریحان دانشگاه تهران

2 عضو هیات علمی

3 تهران پردیس ابوریحان دانشگاه تهران

چکیده

زنبور Habrobracon hebetor یکی از انگل‌واره‌های مهم لارو بسیاری از آفات به‌ویژه بال‌پولک‌داران خانواده‌ی Noctuidae می‌باشد. در این بررسی، اثرات کشندگی و زیرکشندگی حشره‌کش‌های آزادیراکتین، فلونیکامید، تیاکلوپراید و تیوسیکلام روی حشرات بالغ این زنبور انگل واره مورد بررسی قرارگرفت. پرورش زنبور انگل‌واره روی لاروهای سن آخر شب‌پره‌ی مدیترانه‌ای آرددر اتاقک رشد با شرایط دمایی 2±27 درجه‌ی سلسیوس، رطوبت نسبی 5±70 درصد و دوره‌ی نوری 16:8 ساعت (تاریکی: روشنایی) انجام شد.آزمایشات زیست‌سنجی روی حشرات کامل زنبور به‌روش تماسی و اثرات زیر کشندگی به‌روش سم شناسی دموگرافیک انجام شد. بنابر نتایج آزمون زیست‌سنجی مقادیر LC25 برآورد شده برای حشره‌کش‌های فلونیکامید، تیاکلوپراید و تیوسیکلام به‌ترتیب 277، 269 و 44/1 و مقادیر LC50 به‌ترتیب برابر 551، 467 و 15/3 میلی‌گرم ماده‌ی مؤثره بر لیتر برآورد شد. در مورد حشره‌کش آزادیراکتین تا سه برابر غلظت مزرعه‌ای حداکثر 19 درصد تلفات مشاهده شد. تیوسیکلام بالاترین میزان سمیت را روی حشرات کامل زنبور نشان داد.  مقادیر نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) برای تیمار شاهد و حشره‌کش‌های آزادیراکتین، فلونیکامید، تیاکلوپراید و تیوسیکلام به‌ترتیب 005/0±26/0، 004/0±24/0، 005/0±23/0، 004/±22/0و 005/0±21/0 تخم در روز برآورد شد. همچنین نرخ ناخالص تولید مثل (GRR) برای تیمارهای یاد شده به‌ترتیب 37/2±07/93، 77/1±99/82، 77/1±94/78، 85/0±84/69 و 01/1±01/62 برآورد شد. به‌طور‌کلی براساس نتایج اثرات کشندگی و زیرکشندگی، حشره‌کش‌های آزادیراکتین و فلونیکامید اثر سوء کمتری روی زنبور نشان دادند. در صورت تأیید نتایج مزرعه‌ای، از این حشره‌کش‌ها می‌توان همراه با این عامل کنترل بیولوژیک در برنامه‌های مدیریت تلفیقی آفات استفاده نمود.

 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


Abedi, Z.  2013. Residual Toxicity of Some Pesticides on the Larval Ectoparasitoid, Habrobracon Hebetor Say (Hymenoptera: Braconidae). Journal of Plant Protection Research, 53: 27-31.
Carey, J.R. 1993. Applied Demography for Biologists. Oxford University Press, 206pp.
Croft, B.A. 1990. Arthropod biological control agents and pesticides. John Wiley and Sons Inc. New York.
Desneux, N., Denoyelle, R. & Kaiser, L. 2006. A multi- step bioassay to assess the effect of the deltamethrin on the parasitic wasps, Aphidius ervi. Chemosphere, 62: 1697-1706.
Elzen, G.W., Maldonado, S. N. & Rojas, M. G. 2000. Lethal and sublethal effects of selectes and an insect growth regulator on the boll weevil (Coleoptera: Curculionidae) Ectoparasitoid Catolaccas grandis (Hymenoptera: Pteromalidae). Journal of Economic Entom.ology, 2: 300-303.
Fanigliulo A, Filì V, Pacella R, Comes S, & Crescenzi A. 2009. Teppeki, selective insecticide about Bombus terrestris. Commun Agricultural Applied Biology and Science, 74(2):407-10. 
Forouzan, M., Sahragard A. & Airmafi M. 2003. Study on the biology of Habrobracon Hebetor SAY (Hym.: Braconidae) under laboratory. Journal of Entomological Sosciety of Iran, (3): 62-77.
Galvan, T.L., Koch, R.L. & Hutchison, W. D. 2005. Effects of spinosad and indoxacarb on survival, development, and reproduction of the multicolored Asian lady beetle (Coleoptera: Coccinellidae). Biological Control, 34:108–114.
Golmohammadi, Gh. & Hejazi, M. 2014. Toxicity and side-effects of three insecticides on adult Chrysoperla carnea (Neur. Chrysopidae) under laboratory conditions. Journal of Entomological Society of Iran, 33(4): 23-28.
Hoffmann, K. H. & Lorenz, M. W. 1998. Recent advaces in hormones in insect pest control. Phytoparasitica, 26: 323-330.
Ilio, V. W., Cristofaro, M., Marchini, D., Nobili, P. & Dallai, R. 1999.  Effects of a neem compound on the fecundity and longevity of Ceratitis capitata (Diptera: Tephritidae). Journal of Economic Entomology, 92:76–82.
Magro S.R. & Parra J. R. P., 2001. Biology of ectoparasitoid Bracon hebetor Say (Hymenoptera: Braconidae) on seven lepidopteran species. Science Agriculture, 58 (4): 693–698.
Meyer, J.S., Igersoll, C.G., Mac Donald, L.L. & Boyce, M.S. 1986. Estimating uncertainty in population growth rates: jackknife vs. bootstrap techniques. Ecology, 67: 1156-1166.
Rafiee Dastjerdi, H., Hejazi M.J., Nouri Ganbalani, G. & Saber, M. 2008. Toxicity of some biorational and conventional insecticides to cotton bollworm, Helicoverpa armigera  (Lepidoptera: Noctuidae) and its ectoparasitoid, Habrobracon hebetor (Hymenoptera: Braconidae. Journal of Entomological Society of Iran, 28: 27-37.
Robertson, J.L. Preisler, H.K. 1992. Pesticides bioassays with arthropods.. CRC Press. 127pp.
Sarmadi, S., Nouri Ganbalani, G., Rafiee Dastjerdi, H., Hassanpour, M. & Farshbaf Pourabad, R. 2010. The effects of imidacloprid, indoxacarb and deltamethrin on some biological and demographic parameters of Habrobracon hebetor Say (Hymymenoptera: Braconidae) in adult stage treatment. Munnis Entomology and Zeoology, 5: 641-656.
Saber, M., Hejazi, M.J. & Hassan, S.A. 2004. Effects of Azadirachtin/Neemazal on different stages and adult life table parameters of Trichogramma cacoeciae (Hymenoptera: Trichogrammatidae). Journal of Economic Entomology, 97(3): 905-910.
Sak, O., Gülgӧnül, E.E. & Uckan, F. 2009. Effects of cypermethrin exposed to host on the developmental biology of Pimpla turionellae (Hymenoptera: Ichneumonidae). Annals of the Entomological Society of America, 102(2): 288-294.
Schmutterer, H. 1988. potential of azadirachtin containing  pesticides for integrated pest control in developing and industrialized countries. Journal of Insect Physiology, 34: 713-719.
Stark, J.D. & Banks, J. E. 2003. Population-level effects of pesticides and other toxicant on arthropods. Annual of Review Entomology, 48: 505-519.
Suh, C.P., Orr, D.B., & Van Duyn, J.W. 2000. Effect of insecticides on Trichogramma exiguum (Hymenoptera: Trichogrammatidae) preimaginal development and adult survival. Journal of Economic Entomology, 93: 577–583.
Walthal, W. K. & Stark, J.D. 1996. A comparison of acute mortality and population growth rates as endpoints of toxicological effect. Ecotoxicology and Environmental Safety, 37:45-52.
Wright, D. J. & Verkert, R. H. J. 1995. Integration of chemical and biological control systems for arthropods; evaluation in a multitrophic context. Pesticide Science, 44: 207–218.
Xu, Y.Y., Liu, T.X., Leibee, G.L.  & Jones, W.A. 2004. Effects of selected insecticides on Diadegma insulare (Hymenoptera: Ichneumonidae), a parasitoid of Plutella xylostella (Lepidoptera: Plutellidae). Biocontrol Science and Technology, 14:713–723.