بررسی اثرات کشندگی و دورکنندگی عصاره سه گیاه مختلف روی بید سیب‌زمینی Phthorimaea operculella و تأثیر روی میزان پارازیتیسم زنبور Trichogramma brassicae

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، دانشگاه آزاد ارومیه، ارومیه، ایران

2 بخش تحقیقات گیاه‌پزشکی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایران

3 بخش تحقیقات حشره‏شناسی کشاورزی، موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

4 گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

چکیده

بید سیب‏زمینی، Zeller Phthorimaea operculella یکی از آفات مخرب سیب‏زمینی در مزرعه و انبار است. در این پژوهش اثر کشندگی و دورکنندگی عصاره متانولی گیاهان توت آمریکایی، Maclura pomifera (Raf.) Schnied؛ پَر،
Cotinus coggygria Scop و علف گربه، Valeriana officinalis L. روی مراحل مختلف زیستی بید سیب‏زمینی بررسی شد. همچنین اثر مؤثرترین عصاره روی درصد پارازیتیسم زنبور Bezdenko Trichogramma brassicae مورد بررسی قرار گرفت. کلیه آزمایش‏ها در شرایط آزمایشگاهی با دمای 1 ± 26 درجه سیلسیوس، رطوبت نسبی 5 ± 65 درصد و دوره نوری 16 ساعت تاریکی و 8 ساعت روشنایی‏ انجام شدند. عصاره متانولی علف گربه با LC50 معادل 28/262 و 74/170 پی پی ام بیشترین اثر کشندگی را به‌ترتیب روی مراحل تخم و لارو نئونات آفت داشت. عصاره علف گربه همچنین با میانگین اثر دورکنندگی 33/92 درصد بیشترین اثر دورکنندگی را روی لارو نئونات نشان داد و پس از آن گیاه پَر با 66/90 درصد و توت آمریکایی با 33/83 درصد، دورکننده بودند. در بررسی تأثیر عصاره‏ها روی ترجیح تخمریزی حشرات کامل بید سیب‏زمینی نتایج پس از مدت زمان‏های 24، 48 و 72 ساعت نشان داد که آفت تخمریزی روی غده‏های تیمار نشده را ترجیح می‌دهد. همچنین دز زیرکشنده عصاره علف گربه روی درصد پارازیتیسم زنبور تریکوگراما اثر منفی نداشت و مقدار پارازیتیسم، 66/66 درصد برآورد شد.  

کلیدواژه‌ها

موضوعات


Ajamhassani, M. & Salehi, L. 2004. Effect ofthree non-cultivated plants on host preferenceoviposition rate of the potato tuber moth (Phthorimaea operculella). Journal of Agricultural Science of Iran, 1(5): 112–119.
Allahverdizadeh, N.M. & Mohammadi, D. 2016. Bioactivity of Marrubium vulgare and Achillea millefolium leaf extracts on potato tuber moth Phthorimaea operculella Zeller. Munis Entomology and Zoology, 11(1): 114–122.
Barney, J.N., Hay, A.G. & Weston, L.A. 2005. Isolation and characterization of allelopathic volatiles from mugwort (Artemisia vulgaris). Journal of Chemical Ecology, 31: 247–256.
Daoubi, M., Deligeorgopoulou, A., Macias-Sanchez, A.J., Hermamdez-Galan, R., Hitchcock, P.B., Hanson, J.R. & Collado, I.J. 2005. Antifungal activity and biotransformation of diisophorone by Botrytis cinerea. Journal of Agricultural and Food chemistry, 53: 6035–6039.
Dua, V.K., Alam, M.F., Panday, A.C., Rai, S., Chopra, A.K., Kaul, V.K. & Dash, A.P. 2008. Insecticidal activity of Valeriana jatmansi (Valerianacea) against mosquitos. Journal of the American Mosquito Control Association, 24(2): 315–318.
Fenemore, P.G. 1988. Host plant location and selection by adult potato moth, Phthorimaea operculella (Lepidoptera: Gelechidae), in the field in eastern Ethiopia. Journal of Pest Management, 47: 109-113.
Gebhardt, C. & Valkonen. J. 2001. Organization of genes controlling disease resistance in the potato genome. Annual Review of Phytopathology, 39: 79–102.
Golizadeh, A. & Zalucki, M.P. 2012. Estimating temperaturedependent developmental rates of potato tuberworm, Phthorimaea operculella (Lepidoptera: Gelechiidae). Insect Science, 19: 609–620.
Jafari, M., Saber. M., Bagheri, M. &Gharekhani, G. 2014. Effects of Emamectin Benzoate and Methoxyfenozide on Functional Response of Trichogramma brassicae (Hym: Trichogrammatidae). Journal of applied researches in Plant Protection, 2(2): 59–70.
Jafarinodooshan, A., Shamszadeh, M., Sami, M.A. & Khalili. M. 2012. Effect of the stinking assa extract on parasitism and mortality rate of Trichogramma wasp as carob moth egg parasitoids (Trichogramma brasicae) in vitro. National Congress of Pomegranate, 605–609.
Jensen, A., Hamm, P., Schreiber, A. & DeBano, S. 2005. Prepare for tuber moth in 2005. Potato Progress, 5: 1–4
Khorrami, F., Rafiee-Dastjerdi, H., Hassanpour, M. & Esmaeilpour, B. 2014. The lethal and sub-lethal effect of essential oils of Lavandula angustifolia L. And Origanum vulgare Mill. on life table parameters of PhthorimaeaoperculellaZeller(Lepidoptera: Gelechiidae). Iranian Journal of Agricultural Pest Management, 1(2): 41–51. (In Persian with English summary).
Khorrami, F., Valizadegan, O., Forouzan, M. & Soleymanzade, A. 2018. The antagonistic/synergistic effects of some medicinal plant essential oils, extracts and powders combined with Diatomaceous earth on red flour beetle, Tribolium castaneum Herbst (Coleoptera: Tenebrionidae). Archives of Phytopathology and Plant Protection, doi:10.1080/03235408.2018.1458412.
Knutson, A. 1998. The Trichogramma Manual. B-6071. Texas Agricultural Extension Service, Texas A&M University, 42 pp.
Naimov, S., Dukiandjiev, S. & de Maagd, R.A. 2003. A hybrid Bascillus thuringiensis deltaendotoxin gives resistance against a coleopteran and a lepidopteran pest in transgenic potato. Plant Biotechnology Journal, 1:51–57.
Peterson, C.J. 2001. Insect repellents for natural origin: catnip and osage orange, pp:103-110, Ph.D. dissertation, lowa State University, Ames.
Peterson, C., Fristad, A., Tsao, R. & Coats, J.R. 2000. Osajin and Pomiferin, two isoflavones purified from Osage Orange fruits, tested for repellency to the Maize Weevil (Coleoptera: Curculionidae). Journal of Environmental Entomology, 29(6):1133–1137.
Peterson, C., Zhu, J. & Coats, J.R. 2002. Identification of components of Osage Orange fruit (Maclura pomifera) and their repellency to German Cockroaches. Journal of Essential Oil Research, 14:233–236.
Rafiee-Dastjerdi, H., Khorrami, F., Razmjou, J., Esmaielpour, B., Golizadeh, A. & Hassanpour, M. 2013. The efficacy of some medicinal plant extracts and essential oils against potato tuber moth, Phthorimaea operculella (Zeller) (Lepidoptera: Gelechiidae). Journal of Crop Protection, 2(1): 93–99.
Roknabady, M.K., Samih, M.A., Jafarinodoshen, A., ZiaiiMeadboni, M.A. & Ziaadeinei, M. 2013. The Effect of Gum Extract and Natural Sex Pheromone Traps of Carob Moth Ectomyelois ceratoniae Zeller (Lep. Pyralidae) on Pest Damage and its Eggs Parasitism by Trichogramma brassicae Bezdenko. Journal of Agricultural Science and Sustainable Production, 4(1):67-83 (In Persian with English summary).
Rondon S. I. 2010. The potato tuberworm: A literature review of its biology, ecology, and control. American Journal of Potato Research, 87:149–166.
Sharaby, A., Abdel-Rahman, H. & Moawad, S. 2009. Biological effects of some natural and chemical compoundson the potato tuber moth, Phthorimaea operculella Zell. (Lepidoptera: Gelechiidae). Saudi Journal of Biological Sciences, 16: 1–9.
Sporleder, M., Kroschel, J., Quispe, M.R.G. & Lagnaoui, A. 2004. A temperature-based simulation model for the potato tuberworm, Phthorimaea operculella Zeller (Lepidoptera: Gelechiidae). Environmental Entomology, 33: 477–486.
SPSS, 2007. Spss 16 for windows user,s guide release- Chicago SpssInc; Chicago/USA.
Teimouri Bileh Savar, A., Noori-Ghanbalani, G., Rafiee-Dastjerdi, H., Zargarzadeh, F. & Mardani Talaee, M. 2016. Study of efficacy of Melissa officinalis L., Heracleum persicum Desf., Acanthophyllum bracteatum Boiss. and Eucalyptus camaldulensis Dehn. extracts on Phthorimaea opercullela. MSc. thesis, University of MohagheghArdabili. (In Persian with English summary).