مقایسه کارایی چند کنه‌کش گیاهی و شیمیایی در کنترل کنه حنایی گوجه‌فرنگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

مؤسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

کنه حنایی از سبزینه سطح زیرین برگ و ساقه گوجه‌فرنگی تغذیه و علائم خسارت آن باعث حنایی و خشک شدن برگ و نارس ماندن میوه می‌شود. برای کنترل این کنه از غلظت 1، 2 و 3 در هزار سموم گیاهی به‌ترتیب جی سی مایت، بایومایت و فرمولاسیون چریش ایرانی و 25% غلظت کمتر آن‌ها در مقایسه با تاثیر غلظت 5/0 در هزار کنه‌کش‌های بیفنازیت، سایفلومتوفن، اسپیرودایکلوفن، اسپیرومیسفن، 75/0 در هزار میل بمکتین، در طرح کاملاً تصادفی گلخانه و بلوک‌های کامل تصادفی مزرعه با سه تکرار و از آب‌پاشی در تیمار شاهد استفاده شد. تلفات کنه از سم‌پاشی تیمارها با جمع‌آوری تصادفی 30 نمونه برگ در فواصل یک روز قبل و 3، 7 و 15 روز بعد و شمارش جمعیت زنده کنه درسطح زیرین برگ‌ها انجام و داده‌های گلخانه و مزرعه به‌ترتیب با فرمول آبوت و هندرسون–تیلتون به درصد تلفات تبدیل و تجزیه آماری شدند. تلفات کنه تا 15 روز بعد بیش از 70/94% در گلخانه و جزء نوبت 3 روز تفاوتی بین تیمارها (p>0.05) مشاهده نشد و در مزرعه بیش از 89% (p<0.05) متفاوت بود. بیشترین تلفات کنه برای غلظت کم جی سی مایت (39/92%) ، دو غلظت بایومایت (23/93 و 22/97%)، چریش (11/97 و 15/95%) و کمترین برای اسپیرودایکلوفن (98/80%) در مزرعه مشاهده شد. آفتکش‌های با منشاء گیاهی مورد مطالعه در این تحقیق، روی فعالیت دشمنان طبیعی بازدارنده نبود و در تناوب کاربرد با سایرآفتکش‌ها در کنترل کنه حنایی و تولید گوجه‌فرنگی سالم مزرعه و گلخانه می‌توان استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها


Arbabi, M. 2010. Evaluation six decades pesticides application to control agricultural mite pests in Iran. In proceeding of half century pesticides uses in Iran, Iranian Research Institute of Plant Protection, 145–159. (In Persian with English summary)
Arbabi, M. & Baniameri, V.A. 2016. Evaluation of the effectiveness of GC–mite acaricide in control of Tetranychus urticae and Aculops lycopersici under greenhouse condition. Pesticides in Plan Protection Sciences, 3(2): 106–113. (In Persian with English summary)
Arbabi, M., Daneshvar, H., Shirdel, R. & Baradaran, P. 2011. Results of half century investigation of phytoseiids mite fauna in Iran. In proceeding of first national biological control development in Iran. Iranian Research Institute of Plant Protection, 369–378. (In Persian with English summary)
Arbabi, M., Shirdel, R., Imami, M.S., Rahmi, H., Asari, M.J. & Baradaran, P. 2013. Evaluation of the efficacy of the acaricide spiromesifen SC 240 in control of vegetable spider mites. Pesticides in Plan Protection Sciences, 1(1): 51–61. (In Persian with English summary)
Arbabi, M., Imami, M.S., Jaliani, N. & Baradaran, P. 2014. Evaluation of the efficacy of the acaricide bifenazate (SC 24%) against greenhouse crops infested by Tetranychus urticae Koch. Pesticides in Plan Protection Sciences, 2(1): 1–9. (In Persian with English summary)
Baradaran, P. & Daneshvar, H. 1992. Studies on biology and chemical control of tomato russet mite. Applied Entomology and Phytopathology, 59: 63–78. (In Persian with English summary)
Duso, C., Castagonli, M., Simoni, S. & Angeli, G. 2010. The impact of eriophyoids on crops: recent issues on Aculus schlechtendali, Calepitrimerus vitis and Aculops lycopersici. Experimental Applied Acarology, 51: 151–168.
Eschiapati, D., Oliveira, C.A.L. de, Velho, D. & Sponchiado, O.J. 1975. Efieto da epoca de infestacao do microacaro Aculops sp., na cultura do tomaterio. Ciencia e Cultura, 26: 1336–1337.
Farahbakhsh, G.L. 1961. List of economical insect value and other agricultural pests in Iran. Iran ministry of agriculture, Plant Protection Organization publication, 151pp.
Fischer, S. & Mourrut–Salesse, J. 2005. Tomato russet mite in Switzerland (Aculops lycopersici: Acari, Eriophyidae). Review Suisse Viticulture Arboric Horticulture, 37(4): 227–232.
Jeppson, L.R., Baker, E.W. & Keifer, H.H. 1975. Mites injurious to economic plants. University of California Press, Berkeley, California. 614 pp.
Kithushi, G.G., Knapp, M., Shibario, S.L., Nderithu, J.K. & Kiarie, K. 2004. Effect of four biopesticides on the spider mite Tetranychus evansi Baker and Pritchard in the laboratory. Phytophagous, 14: 1–8.
Marcic, D., Peric, P., Prijovic, M. & Ogurlic, I. 2009. Field and greenhouse evaluation of rapeseed spray oil against spider mites, green peach aphid and pear psylla in Serbia. Bulletin of Insectology, 62 (2): 159–167.
Ndakidemi, B., Mtei, K. & Ndakidemi, P.A., 2016. Impacts of Synthetic and Botanical Pesticides on Beneficial Insects. Agricultural Sciences, 7: 364–372.
Perring, T.M. & Farrar, C.A. 1986. Perspective and current world status of the tomato russet mite, miscellaneous pulblication of the Entomological Society of America, 63: 19 pp.
Phukan, B., Rahman, S. & Bhuyan, K.K. 2017. Effects of botanical and acaricides on managements of Tetranychus urticae (Koch) in tomato. Journal entomology and zoology studies, 5(3): 241–246.
Rahimi, H., Arbabi, M., Torabi, S.H., Torabi, A. & Arghi, M. 2012. Evaluation of spiromesifen acaricide doses in control of mask melon in Khorasan Razavi, First Abstract proceeding of national production and processing of mask melon in Iran. Torbat Jam, Oct. 2012, 151–153 (In Persian with English summary)
Rice, R.E. & Strong, F.E. 1962. Bionomics of the tomato russet mite. Vasates lycopersici (Massee). Annual Entomological Society of America, 55: 431–435.
Royalty, R.N. & Perring, T.M. 1998. Comparative toxicity of acaricides to Aculops lycopersici and Hemeopronematus anconai (Acari: Eriophyidae, Tydeidae). Journal of Economic Entomology, 80: 348–351.
Shakarami, S, Heydari, A. & Arbabi, M. 2014. Efficacy of the EC 1.28% formulation of Neem, Azadirachta indica, on two–spotted spider mite, Tetranychus urticae (Acari: Tetranychidae), in laboratory and field conditions. Journal entomology society of Iran, 34(1): 85–93 (In Persian with English summary).
Zanoli, P. 2015. Effect of natural derived products on the tomato russet mite, Aculops lycopersici. Conference: PURE congress (European project PURE)
Wilman, N.G., Pscheide, J.W., Peachey, Ed. & Walton, V. 2017. Hazelnut Pest Management Guide for the Willamette Valley, EM 8328, Revised April 2017, 12 pp.