اثرات تغذیه از بیدآرد بر واکنش تابعی زنبور پارازیتوئید Habrobracon hebetor (Hymenoptera: Braconidae) تحت اثر غلظت‌های زیرکشنده دو آفت‌کش‌ دلتامترین و تری کلروفن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکتری، گروه حشره‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، اراک، ایران

2 استادیار، پژوهشکده امنیت غذایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، اراک، ایران

3 استادیار، گروه حشره‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، اراک، ایران

10.22092/bcpp.2022.128526

چکیده

استفاده از حشره‌کش‌ها برخی مواقع می‌تواند سبب تغییر در رفتار دشمنان طبیعی از جمله واکنش تابعی آن‌ها شود. در این پژوهش تأثیر غلظت‌های زیرکشنده آفت‌کش‌های دلتامترین و تری‌کلروفن بر واکنش تابعی زنبور پارازیتوئید Habrobracon hebetor در شرایط کنترل شده؛ در دمای 1 ± 26 درجۀ سلسیوس، رطوبت نسبی 10 ± 65 درصد و 16: 8 دورۀ نوری: تاریکی (8:16) بررسی شد. برای این منظور تراکم‌های 2، 4، 8، 16، 32، 64 و 128 از لارو بید آرد ‌به‌طور جداگانه استفاده شد، به گونه‌ای که در مرحله‌های لاروی و شفیرگی زنبورهای پارازیتوئید به روش غوطه‌ورسازی در معرض LC30 هر دو آفت‌کش قرار گرفتند. حشرات بالغ زنبور نیز با استفاده از قفس‌های در معرض قراردهی در LC30 آفت‌کش‌ها قرار داده شدند. سپس تعداد میزبان‌های پارازیته شده شمارش گردید. نوع واکنش با استفاده از رگرسیون لجستیک و پراسنجه‌های آن به وسیله رگرسیون غیرخطی در نرم‌افزار SAS تخمین داده شد. براساس نتایج حاصل واکنش تابعی زنبورها در دو مرحلۀ لاروی و شفیرگی و تیمار شاهد با تأثیرپذیری از هر دو آفت‌کش از نوع سوم و در مرحلۀ حشرۀ بالغ از نوع دوم بود. نرخ حمله در تیمار شاهد و مرحله‌های لاروی، شفیرگی و حشرۀ بالغ در تیمار‌ با آفت‌کش دلتامترین به ترتیب 0/009، 0/008، 0/009 و 0/056 بر ساعت و زمان دستیابی به ترتیب 0/74، 0/86، 0/91 و 0/96 ساعت بود. نرخ حمله تحت تأثیر آفت‌کش تری‌کلروفن برای تیمار شاهد و مرحله‌های لاروی، شفیرگی و حشرۀ بالغ به ترتیب 0/009، 0/008، 0/007، 0/78 بر ساعت و زمان دستیابی به ترتیب 0/74، 0/99، 1 و 2/13 بر ساعت تعیین شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد LC30 هر دو آفت‌کش تنها در مرحلۀ حشرۀ کامل روی نوع و پارامترهای واکنش تابعی زنبور پارازیتوئید اثر داشته و با تیمار شاهد هم اختلاف معنی‌داری نشان داد.

کلیدواژه‌ها


Allahyari, H., Azmayesh Fard, P. & Nozari, J. 2004. Effects of host on functional response of offspring in two populations of Trissolcus grandis on the sunn pest. Journal of Applied Entomology, 128: 39–43. (In Persian with English summary).
Bagheri Znuz, A. 1986. Pest of Storage Products and Methods of Counteracting Damaging Industrial and Food Products. Sepehr Publishing House, Tehran, p. 309. (In Persian with English summary).
Bernal, J.S., Bellows, T.S. & Gonzalze, D. 1994. Functional response of Diuerella rapae (Hymenoptera: Aphelinidae) to Diuraphis noxia (Homoptera: Aphididae). Journal of Applied Entomology, 118: 300–309.
Croft, B.A. 1990. Arthropod Biological Control Agent and Pesticides. John Willey and Sons, New York, USA. 723 p.
Desneux, N., Decourtye, A. & Delpuech, J.M. 2007. The Sublethal effects of pesticides on beneficial arthropods. Annual Review of Entomology, 52: 81–106.
Faal Mohamad, A.H., Seraj, A.A., Shishebor, P.E., Mosadegh, M.S. & Talebi Jahromi, Kh. 2010. Influence of sublethal concentration on the functional response of Habrobracon hebetor Say (Hymenoptera: Braconidae) in the larval and pedophilia stages. The 19th Iranian Plant Protection Congress, Tehran, p. 236. (In Persian with English summary).
Fathi–Pour, Y., Dadpour Moganlou, E. & Attaran, M.R. 2002. "The effect of the type of laboratory host on functional response of Trichogramma pintoi Voegele (Hym.: Trichogrammatidae). Agriculture and Natural Resources, 9: 109–118. (In Persian with English summary).
Hassanpour, M., Mohaghegh, J., Iranipour, S., Nouri Ganbalani, G. & Enkeggard, A. 2010. Functional response of Chrysoperla carnea (Neuroptera: Chrysopidae) to Helicoverpa armigera (Lepidoptera: Noctuidae): Effect of prey and predator stages. Insect Science 00:1–8. DOI 10.1111/j.1744–7917.2010.01360
Haynes, K.F. 1988. Sublethal effects of neurotoxic insecticides on insect behavioral. Annual Review of Entomology, 33: 149–168.
Holling, C.S. 1959. The components of predation as revealed by a study of small– mammal predation of European pine sawfly. The Canadian Entomologist, 91: 293–320.
Iran–nejad, M.K., Samih, M.A., Talebi–Jahromi, Kh., Alizadeh, A., Zarabi, M. & Shabani, Z. 2010. Effect of some pesticides and plant extracts on survival and reproductive parameters of Chrysoperal carnea (Stephens) (Neu: Chrysopidae). Proceeding of the 19th Iranian Plant Protection Congress, Tehran–Iran, 176p. (In Persian with English summary).
Juliano, S.A. 2001. Nonlinear curve fitting: predation and functional response curves, pp. 178–216. In: S.M. Scheiner & J. Gurevitch (eds.), Design and Analysis of Ecological Experiments. Oxford University Press, New York.
Kazemi, M. 1995. Microbial Control of Plant Pests and Diseases. First edition, Tabriz Teacher Training University Publications. 167 p. (In Persian with English summary).
Lashkari, M.A., Sahragard, A. & Ghadamyari, M. 2007. Sublethal effects of imidacloprid and pymetrozine on population growth parameters of cabbage aphid, Brevicoryne brassicae L. on rapeseed, Brassica napus L.. Insect Science, 14: 207– 212. (In Persian with English summary).
Moezipour, M., Kafil, M. & Allahyari, H. 2008. Functional response of Trichogramma brassicae at different temperatures and relative humidities. Bulletin of Insectology. 61: 245–250. (In Persian with English summary).
Montoya, P., Liedo, P., Benrey, B., Barrera, J.F., Cancino, J. & Aluja, M. 2000. Functional response and superparasitism by Diachasmimorpha longicaudata (Hymenoptera: Braconidae), a parasitoid of fruit flies (Diptera: Tephritidae). Annals of the Entomological Society of America, 93: 47–54.
Ridgway, R.L., Morrison, R.K. & Badgley, M.M. 1970. Mass rearing a green lacewing. Journal of Economic Entomology, 63: 834–836.
Ryne, C., Nilsson, P.A. & Siva–Jothy, M.T. 2004. Dietary glycerol and adult access to water: effects on fecundity and longevity in the almond moth. Insect Physiology, 50: 429–434.
Sait, S.M., Begon, M., Thompson, D.J., Harvey, J.A. & Hails, R.S. 1997. Factors affecting host selection in an insect host– parasitoid interactions. Ecological Entomology, 2: 225–230.
Scholler, M. & Hassan, S.A. 2001. Comparative biology and life tables of Trichogramma evanescens and T. cacoeciae with Ephestia elutella as host at four constant temperatures. Entomologia Experimentails et Applicata, 98: 35–40.
Sohrabi, F., Shishehbor, P., Saber, M. & Mossadegh, M.S. 2011. Lethal and sublethal effects of Buprofezin and Imidacloprid on Bemisia tabaci (Hemiptera: Aleyrodidae). Crop Protection, 30: 1190–1195. (In Persian with English summary).
Stark, J.D. & Banks, J.E. 2003. Population–level effects of pesticides and other toxicants on arthropods. Annual Review of Entomology, 48: 505–519.
Stark, J. & Rangus, T. 1994. Lethal and sublethal effects of the neem insecticide formulation, Margosan–O, on the pea aphid. Pesticide Science, 41: 155–160.
Tremblay, E., Belanger, A., Brosseau, M. & Boivin, G. 2008. Toxicity and sublethal effects of an insecticidal soap on Aphidius colemani (Hymenoptera: Braconidae). Pest Management Science, 64: 249–254.